IMF devreye girdi
IMF dun
Turkiye'ye verilecek acil yardim kredisi icin harekete gecti. 6
milyar dolar kacan piyasalardaki krizi durdurmak icin ek yardim
bekleniyor
IMF, piyasalari altust eden krizi durdurmak icin harekete gecti.
Turkiye'ye "acil yardim" kapsaminda kisa surede 5 milyar dolar
civarinda mali destegin gelmesi bekleniyor. Ankara'nin basvurusu
uzerine dun gece toplanan IMF Yonetim Kurulu, CCL veya SRF
kapsaminda yeni yardim paketini gundeme aldi. Gazetenin baskiya
girdigi saatlerde yonetim kurulu toplantisini surduruyordu.
TELEFON TRAFIGI Ek yardim konusunda kisa
sure once baslayan gorusmeler, dun yogunlasti. Hazine Mustesari
Selcuk Demiralp once Washington'da bulunan IMF Turkiye Masasi Sefi
Carlo Cottarelli'yi uykusundan uyandirdi. IMF'nin acil olarak bu
konuyu gundeme alinmasi istendi. Cottarelli'nin ardindan IMF Baskan
Yardimcisi Stanley Fischer'a telefon edildi. Doviz cikisinin 6
milyar dolara ulastigi, faizlerin yuzde 400'lere kadar firlamasina
ragmen doviz talebinin durmadigi iletildi. Bu durum uzerine harekete
gecen Fischer, derhal IMF Yonetim Kurulu'nu toplayarak krediyi
gundeme aldi.
Gorusmelerine kisa sure once baslanan ek yardim sartlarindan biri
dun Merkez Bankasi tarafindan yerine getirildi. Merkez Bankasi 22
Kasim'da actigi para muslugunu dun itibariyle kapatti. Piyasalara
yine IMF programi uyarinca sadece doviz alimi karsiliginda para
verebilecegini acikladi. Bu aciklama bomba gibi dustu, piyasalar
darmadagan oldu. Ama bankacilarda "Acaba IMF'den yeni yardim mi
geliyor" beklentisini de uyandirdi.
IMF ayrica mali sektorun rehabilitasyonu konusunda yapilan
calismalarin hiz kesmeden devam etmesini de istedi.
Ankara, bu son istegin yani sira, dun Bakanlar Kurulu'nda da 4
yeni karari da acikladi.
Adim
adim yeni krediye dogru Ankara, 20 Kasim'da
patlak veren krizin bir turlu dinmemesi uzerine kisa sure once
IMF'den ek yardim paketi icin gorusmelere basladi. Burokratlar, CCL
(contingency credit line - kosullu kredi kolayligi) veya SRF
(supplementary reserve facility -ilave rezerv kolayligi)
cercevesinde alinacak yardim konusunda IMF'nin de calismalarina
basladigi sinyalini de iki gun once vermisti.
Ancak IMF bu istege karsilik, son donemde Merkez Bankasi'nin
piyasaya borc verme limitini delmesinden dolayi duydugu rahatsizligi
dile getirdi. Ve bu konuda bir onlem alinmasi gereginin altini
cizdi.
Merkez Bankasi Baskani Gazi Ercel, Sali gunu bankacilarla yapilan
toplantida borc verme konusunda yeni bir limit getirilmesi geregini
ortaya atti. Dun de harekete gecti. Ogleden sonra piyasaya verilen
para miktari sinirlandi.
Buna gore ilk uygulamada eksi 1.2 katrilyon olan net ic varliklar
hedefi, 2 katrilyon civarinda belirlendi. Merkez Bankasi 6 milyar
dolara ulasan doviz cikisi sonrasi, faizlerin anormal seviyeye
yukselmemesi icin piyasaya fazladan 3.1 katrilyon verdi. Bu seviyede
duracagini acikladi.
Hemen
alinip, cabuk geri odeniyor Ilave rezerv kolayligi
(Supplemental Reserve Facility SRF) IMF'in Stand-by ya da
genisletilmis fon kolayligi anlasmasi yaptigi ulkeler icin
kullandirilabiliyor. Genellikle ani finansal krizlerle guven
bunalimi nedeniyle uzun donemli odemeler dengesi problemi yasayan
ulkeler icin devreye aliniyor. Ilave rezerv kolayligi ilk kez 1997
Asya krizi sirasinda olusturulmustu. Bu kapsamindaki fonlar
genellikle 1-1.5 yil geri odemeli kullandiriliyor. Ancak kredinin
vadesi 2-2.5 yila uzatilabiliyor.
Son olarak Arjantin, IMF bu kapsamda yardim kullanmak icin
devrede bulunuyor.
Kosullu kredi kolayligi (Contigent credit lines CCL) ise
1997-1999 yillari arasinda yasanan global krizin bulasici etkisinin
hafifletilmesi icin olusturuldu. Ancak CCL, yuksek faiz oranina
sahip olmasi ve sartlarinin agirligi nedeniyle pek cazip olmamisti.
IMF bu imkani caziplestirmek icin maliyetini dusurdu, ayrica mali
yardimin odenme suresini kisaltti. Fonlar, Ilave rezerv
kolayligi'nda oldugu gibi 2-2.5 yilda geri odenebiliyor.
|